Bộ Tài chính trình mới đây đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định sửa đổi Khoản 1 Điều 5 Quyết định 157/2007/QĐ-TTg ngày 21/9/2007 của Thủ tướng Chính phủ về khoản vay sinh viên, học sinh (HSSV). Cụ thể, nâng mức cho vay tối đa từ 2,5 triệu đồng/tháng/HSSV lên mức 4 triệu đồng/tháng.
Bộ Tài chính cho biết, đề xuất trên dựa trên căn cứ kiến nghị của Bộ GD-ĐT về nâng mức cho vay đối với học sinh, sinh viên hoặc các chương trình đào tạo đại trà trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục công lập tự bảo đảm kinh phí chi thường xuyên. Việc tăng khoản vay sinh viên theo hướng đáp ứng được 60% chi phí sinh hoạt của học sinh, sinh viên.
Lý do sửa đổi là theo đánh giá của Bộ GD-ĐT, trong điều kiện mức học phí hiện nay, mức cho vay hiện hành (2,5 triệu đồng/tháng/HSSV) mới chỉ đáp ứng 49% học phí của nhóm ngành có học phí cao nhất và 38,5% nhu cầu chi phí học tập cho học sinh sinh viên (học phí và chi phí sinh hoạt).
Trong khi đó, mức chi phí học tập của một học sinh sinh viên là khoảng 6,5 triệu đồng/tháng đến 9,5 triệu đồng/tháng (tính với mức học phí cao nhất).
Ngân hàng chính sách xã hội đề xuất nâng khoản vay sinh viên, học sinh tối đa từ 2,5 triệu đồng lên 4 triệu đồng/tháng/HSSV, vì tại thời điểm ban hành Quyết định 157, mức cho vay tối đa 1 học sinh, sinh viên là 800.000 đồng/tháng, đáp ứng khoảng 66% tổng chi phí học tập của học sinh, sinh viên. Tại thời điểm năm 2019, mức cho vay 2,5 triệu đồng /HSSV/tháng đáp ứng khoảng 60% chi phí học tập.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, mức cho vay hiện hành chỉ đáp ứng được 37% tổng chi phí học tập của học sinh, sinh viên. Nguyên nhân là do tình hình lạm phát, ngoài ra dự kiến mức học phí tại các cơ sở đào tạo sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới theo đề xuất của Bộ GD-ĐT. Chưa kể với chi phí sinh hoạt tiếp tục gia tăng như hiện nay, mức cho vay hiện hành 2,5 triệu đồng/tháng khó đảm bảo theo học của học sinh, sinh viên.
Bên cạnh đó, dự thảo sửa đổi, bổ sung đối tượng được vay vốn là học sinh, sinh viên là thành viên của hộ gia đình thuộc một trong các đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có mức sống trung bình theo chuẩn quy định của pháp luật; hộ gia đình gặp khó khăn về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh trong thời gian theo học.
Như vậy, quy định mới này bổ sung thêm học sinh, sinh viên hộ cận nghèo và hộ có mức sống trung bình so với quy định cũ. Học sinh, sinh viên thuộc các hộ gia đình này có xác nhận của UBND phường, thị trấn nơi cư trú hằng năm trong thời gian theo học.
Trong khi đó, dự thảo lại bãi bỏ quy định học sinh, sinh viên mà gia đình gặp khó khăn về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh trong thời gian theo học phải có xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn nơi cư trú.
Dự thảo cũng quy định, thời điểm trả nợ gốc và lãi vay đầu tiên là sau 12 tháng, kể từ ngày học sinh, sinh viên kết thúc khóa học. Trong khi trước đó, quy định đối tượng được vay vốn phải trả nợ gốc và lãi tiền vay lần đầu tiên ngay sau khi học sinh, sinh viên có việc làm, có thu nhập nhưng không quá 12 tháng kể từ ngày kết thúc khóa học.
Ngoài ra, dự thảo còn bãi bỏ quy định ưu đãi lãi suất. Theo đó, trong trường hợp trả nợ trước hạn, Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ quy định cụ thể mức ưu đãi lãi suất trong trường hợp trả nợ trước hạn thay.
Đinh Điệp