Bất động sản phát hành nhiều trái phiếu doanh nghiệp nhất 6 tháng đầu năm 2021

Trần Nhật Linh
Theo báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp của SSI, bất động sản là ngành phát hành nhiều trái phiếu doanh nghiệp nhất trong 6 tháng đầu năm 2021.

Bất động sản phát hành nhiều trái phiếu nhất

Theo báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Bộ phận phân tích chứng khoán SSI (SSI Research), tính chung nửa đầu năm 2021, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành toàn thị trường là 208,9 nghìn tỷ đồng, tăng 18,3% so với cùng kỳ 2020. Các doanh nghiệp bất động sản là doanh nghiệp phát hành nhiều trái phiếu nhất (92,3 nghìn tỷ đồng, chiếm 44,2%); sau đó đến các ngân hàng (68,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 32,7%); năng lượng và khoáng sản (14,8 nghìn tỷ đồng, chiếm 7,1%); tổ chức tài chính phi ngân hàng (11,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 5,4%); phát triển hạ tầng (6 nghìn tỷ đồng, chiếm 2,9%);...

Đặc biệt trong quý 2/2021, các doanh nghiệp phát hành 164 nghìn tỷ đồng trái phiếu, gấp 3,66 lần lượng phát hành trong quý 1/2021 và tăng 28,7% so với cùng kỳ. Các Ngân hàng thương mại là tổ chức phát hành nhiều trái phiếu ngân hàng nhất trong quý 2/2021, tổng cộng 67.000 tỷ đồng (tăng 41% so với cùng kỳ và chiếm 41% tổng lượng phát hành trong quý). 

trai-phieu-doanh-nghiep
Nguồn: HNX, SSI tổng hợp.

Lãi suất phát hành bình quân của các trái phiếu doanh nghiệp (đã loại trừ trái phiếu ngân hàng) trong quý 2/2021 là 9,95%, giảm 0,33 điểm so với quý 1/2021. "Dù lãi suất phát hành trái phiếu doanh nghiệp nằm trong xu hướng giảm từ quý III/2020 đến nay nhưng rất nhỏ so với mức giảm sâu của lãi suất tiền gửi. Chênh lệch giữa lãi suất phát hành trái phiếu doanh nghiệp và lãi suất tiền gửi giữ ở mức cao khiến thị trường trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2021", chuyên gia của SSI nhận định.

Ngân hàng chủ yếu bán chéo trái phiếu doanh nghiệp cho nhau

Nửa đầu năm 2021, các nhà đầu tư cá nhân giảm mua trái phiếu doanh nghiệp. Bù lại, ngân hàng và công ty chứng khoán là những nhà đầu tư nhiều nhất.

Cụ thể, trong nửa đầu năm 2021, các nhà đầu tư cá nhân mua gần 11.000 tỷ trên thị trường sơ cấp, tập trung vào trái phiếu bất động sản, ngân hàng và định chế tài chính phi ngân hàng. Lượng mua này chỉ bằng 47% lượng các nhà đầu tư cá nhân đã mua trong cùng kỳ.

Có tới 55,6% lượng trái phiếu phát hành là do các ngân hàng và công ty chứng khoán nắm giữ. Cụ thể, các Ngân hàng thương mại mua vào 44.400 tỷ đồng, chiếm 21,3%. Các công ty chứng khoán mua 71.700 tỷ đồng, chiếm 34,4%. Tuy nhiên, tổng vốn chủ sở hữu của các công ty chứng khoán tại thời điểm 31/12/2020 chỉ khoảng 93.000 tỷ đồng, nên nhiều khả năng công ty chứng khoán chỉ đứng tên mua trái phiếu doanh nghiệp trên sơ cấp, nắm giữ ngắn hạn và nhanh chóng phân phối lại cho các nhà đầu tư khác.

SSI nhận định, các Ngân hàng thương mại chủ yếu là bán chéo trái phiếu cho nhau. Cụ thể, 6 tháng đầu năm 2021,15 ngân hàng thương mại phát hành 68.200 tỷ đồng trái phiếu với kỳ hạn bình quân 3,37 năm và lãi suất bình quân 4,3%/năm. Đây là mức lãi suất thấp hơn hẳn lãi suất tiền gửi ngân hàng kỳ hạn 12 tháng trả sau (5,6 -  6%/năm). Gần như toàn bộ số trái phiếu này được mua bởi các ngân hàng và công ty chứng khoán.

Theo quy định tại Thông tư 34/2013/TT-NHNN, tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu phát hành trên sơ cấp của tổ chức tín dụng khác. Vì vậy, các công ty chứng khoán thường đứng ra làm trung gian, mua trái phiếu ngân hàng trên sơ cấp, sau đó bán lại cho các tổ chức tín dụng khác. Tuy vậy, quy định này đã được gỡ bỏ tại Thông tư 01/2021/TT-NHNN nên các ngân hàng thương mại đã có thể trực tiếp mua chéo trái phiếu của nhau trên sơ cấp từ ngày thông tư có hiệu lực là 17/5/2021 đến nay.

Nhật Linh

Nhật Linh